Vast Verzet Bokaal: terug naar de ‘oertijd’

Het flitsende wielerpeloton over de schots en scheve kasseien van Parijs-Roubaix lijkt een anachronisme, maar wie afgelopen zondag echt wilde proeven aan de oertijd van het fietsen was op de wielerbaan van Sloten. Daar werd bij ASC Olympia de eerste wedstrijd om de Vast Verzet Bokaal georganiseerd: wielrennen op een doortrapper zonder remmen.

Ooit werd de Tour de France op dergelijke fietsen verreden, maar sinds de introductie van de derailleur in 1937 wordt er alleen op de baan nog met zogenaamde ‘fixed gear’ fietsen of fixies gereden. Sinds een jaar of tien is de fixie echter bezig aan een comeback en ook Nederland kent sinds afgelopen zondag zijn eigen wedstrijdserie. Neal Damen is een van de organisatoren: “Het is echt een kick om te rijden op een fiets waar niets op zit dat overbodig is.”

Fietsen met een vast verzet op straat komt voort uit een subcultuur onder fietskoeriers in de jaren negentig. De Amerikaan David Trimble organiseerde vervolgens in 2008 op zijn eigen verjaardag een heuse wedstrijd: de Red Hook Crit in Brooklyn.

De spectaculaire nachtrace voor fixies in een verlaten havengebied in New York is inmiddels uitgegroeid tot een internationale wedstrijdreeks met races in New York, Londen, Barcelona en Milaan. “Daar komen de beste fixierenners ter wereld op af”, aldus Damen.

Minder ongelukken

“Zelf was ik altijd een ‘gewone’ wielrenner”, vertelt Damen. “Maar toen ik een paar jaar geleden kennismaakte met de fixie was ik meteen verkocht. Omdat er geen overbodige onderdelen aan je fiets zitten, kan er ook niets stuk. Het is de meest pure vorm van fietsen.”

Is racen op een doortrapper zonder remmen niet levensgevaarlijk? “Het schrikt veel mensen af omdat je zonder remmen rijdt, maar het is niet veel gevaarlijker dan gewoon wielrennen. Juist omdat niemand remmen heeft, gebeuren er eigenlijk weinig onverwachte gekke dingen. Iedereen zit in hetzelfde schuitje.”

Damen, die uit hobbyisme zelf fixie-frames importeert in Nederland, werd in korte tijd zo enthousiast over het fietsen met een vast verzet dat hij aanhaakte bij een groep die in navolging van de buitenlandse races ook wedstrijden in Nederland ging organiseren.

“We geven de Nederlandse renners meer racemogelijkheden en er komen ook buitenlandse toppers op af”

“Samen met een groepje van acht fietsfanaten zijn we races gaan organiseren op clubparcoursen. Dit jaar organiseren we dus voor het eerst een wedstrijdserie van elf races onder de naam Vast Verzet Bokaal”, vertelt hij. “Op die manier hopen we het fixed gear criterium racen in Nederland groter te maken. We geven de Nederlandse renners meer racemogelijkheden en er komen ook buitenlandse toppers op af.”

Duitse winnaar

Op de eerste wedstrijd van die serie kwamen afgelopen zondag vijftig renners af. De Duitser Stefan Reimer won. In de sprint klopte hij de Nederlandse topper Stefan Vis, die in 2013 al eens de Red Hook Crit in Barcelona op zijn naam schreef. “De Duitsers waren hier met een ploeg van een man of vijf en de tactiek in fixed crit racen is voor een groot deel vergelijkbaar met die in het gewone wielrennen. De Duitsers hebben elkaar goed uit de wind gehouden”, vertelt Damen.

De wedstrijden om de Vast Verzet Bokaal gaan over dertig minuten en drie ronden. Er wordt gefietst op clubparcoursen, maar ook op afgezette wegparcoursen en alle races worden verreden onder auspiciën van de KNWU. “Deelnemers moeten een KNWU-licentie hebben, waardoor ze verzekerd zijn tijdens de wedstrijd en bij iedere race zijn gekwalificeerde juryleden aanwezig”, aldus Damen.

Finale in Rotterdam

Andere vereisten zijn een helm en een baanfiets met een vast verzet. Van de wedstrijden om de Vast Verzet Bokaal vindt een deel plaats in Noord-Holland, maar Damen en zijn Amsterdamse collega’s werken samen met gelijkgestemden uit Rotterdam, waardoor er ook wedstrijden zijn tijdens de Rondes van Katendrecht, Rozenburg en Hoogvliet in Rotterdam. Ook de finale wordt op 26 september verreden in Rotterdam.

Kijk voor meer informatie op facebook.com/nlcritseries.

Dit artikel werd geschreven door Leo Aquina en verscheen eerder op SportKnowhowXL