Vandaag – woensdag 28 februari –  starten de UCI Wereldkampioenschappen Baanwielrennen 2018 in Omnisport Apeldoorn.

Maar wat is dat nou eigenlijk: baanwielrennen? Waarom is het zo gaaf? Hoe werkt het? Wat zijn de regels? Wat is bijvoorbeeld ‘Keirin’ en wat is ‘Scratch’? We leggen het je allemaal graag uit in onderstaand artikel.

Zo ben je helemaal op de hoogte van alles ‘ins-n-outs’ van het baanwielrennen en weet je precies wat er wordt bedoeld in het commentaar als je naar het WK Baanwielrennen kijkt.

Baanwielrennen: snelheid, sensatie en spektakel!

Baanwielrennen is een bijzonder spannende discipline in de wielersport – snel, tactisch en enorm spannend. Baanwielrenners rijden op een speciaal hiervoor gebouwde ovale wielerbaan. Baanwielrennen vraagt een perfecte beheersing van je fiets; goed sturen en tactisch koersinzicht. Daarom is baanwielrennen ook een perfecte leerschool voor (jonge) wielrenners; een ideale sport om vroeg mee te beginnen!

ASC Olympia heeft onder haar leden veel liefhebbers van het baanwielrennen, die elk seizoen zijn te vinden in het Velodrome Amsterdam voor onze baantrainingen, maar ook voor de verschillende wedstrijden en kampioenschappen die er worden verreden. Carolien van Herrikhuyzen (Wereldkampioen Masters) geeft zelfs speciale baantrainingen, om het vrouwenwielrennen in Amsterdam op de baan te stimuleren.

Bovendien zijn we er bijzonder trots op dat Olympiaan Nils van ’t Hoenderdaal meedoet met het WK in Apeldoorn. Nils komt – samen met zijn team – meteen op de woensdag in actie in de teamsprint. Zullen Nils en zijn teamsprint-collega’s na zilver dat zij vorig jaar behaalden nu de wereldtitel?

Wij hopen natuurlijk van harte dat iedere Nederlandse baanwielrenner een gouden medaille wint, maar we hopen nét even iets harder voor Olympiaan Nils van ’t Hoenderdaal 😉

Wereldkampioenschappen Baanwielrennen 2018

De komende dagen zullen meer dan 350 baanwielrenners uit zo’n veertig verschillende landen in Apeldoorn strijden om de felbegeerde regenboogtrui(en). De Wereldkampioenschappen Baanwielrennen beloven niet alleen een sensationeel spektakel te worden, maar – op basis van de resultaten van ‘onze’ baanwielrenners in de afgelopen maanden – belooft het voor de Nederlanders een historisch WK te worden: nog niet eerder hadden de Nederlandse baanwielrenners zóveel kansen op medailles!

Wedstrijdonderdelen

Baanwielrennen is een bijzonder veelzijdige tak van de wielersport; er zijn wedstrijden in veel verschillende soorten en maten. Daardoor kan het soms wat verwarrend zijn voor beginners (en soms ook nog voor de meer ervaren renners!) om het ‘hoe & wat’ van het wielrennen op de baan te begrijpen. In een puntenkoers strijden baanwielrenners naar de hoogste score, terwijl ze bij een individuele achtervolging van hun tegenstander willen winnen in een rit tegen de klok.

En dan zijn er ook nog eens sprintonderdelen. Want sprinters hebben weer hun eigen wedstrijden en regels.

Hieronder hebben we al het bekende – en minder bekende – baanwielren-jargon verzameld en die zo beknopt mogelijk proberen uit te leggen 🙂

Massastart Onderdelen

Een typische duuromnium bestaat uit een combinatie van drie of vier van deze onderdelen, meestal met een scratch en puntenkoers, plus één of twee andere onderdelen.

Afvalkoers (ook wel: Elimination, Miss and Out en Devil Take the Hindmost)

De afvalkoers is een individuele race waarbij elke ronde, de laatste deelnemer die over de finish rijdt afvalt. De start wordt de in eerste twee ronden geneutraliseerd gereden. Hiervoor zal er een lid van de jury of een ander ondersteunend iemand voor de groep uit rijden. Net voor de finishlijn van de tweede ronde, zal het jurylid de baan verlaten. Vanaf dat moment zal na elke ronde iemand afvallen. Na elke sprint zal de laatste deelnemer – volgens de positie van het achterwiel op de finish – afvallen. Dit wordt kenbaar gemaakt door de jury die het nummer en naam van de laatste afroept. Als er een of meer deelnemers op een ronde worden gezet of voortijdig stoppen tussen de sprints, zijn zij degenen die bij de volgende sprint zullen afvallen De laatste deelnemers zullen strijden voor de overwinning. Hierbij geldt dat de positie van het voorwiel, bepaalt wie de winnaar is. Belangrijk bij de afvalkoers is, dat de renners niet op de Cote d’Azur mogen rijden.

Deense Afvalkoers (ook wel: Win and Out)

De Deense Afvalkoers begint als een korte scratch-race van bijvoorbeeld vijf ronden. Vervolgens ringt de bel en de winnaar van deze ronde is de winnaar van de race. De wedstrijd gaat door met de winnaar van de volgende ronde in 2e plaats enzovoort. Meestal wordt er na 10 rondes een massasprint gehouden voor de rest van de plaatsen. De vraag is hoe vroeg jij durft te sprinten omdat het je mogelijk enkele rondes kost om te herstellen, ook als je als eerste over de streep te komt.

Dernykoers (en Stayeren) (ook wel: ‘Demi-Fond’)

De dernykoers is een vorm van scratch waar elke renner achter een eigen gangmaker op een Derny (een speciale bromfiets) rijdt. Stayeren is dezelfde principe maar achter grotere motoren en dus met hogere snelheden. Er wordt op speciale stayer-fietsen met grote verzetten, vele versterkingen en een speciale geometrie gereden.

Koppelkoers (ook wel: ‘Madison’)

Een koppel bestaat uit twee renners die wisselen tussen “in koers” en “uit koers”. De renner uit koers rijdt bovenin de baan, of op het beton (de strook dat tegen het binnenterrein aan ligt)en wordt in koers door de koppelmaat getrokken. Koppelkoersen zijn meestal puntenkoersen maar kunnen ook met andere formats gereden worden. Bij een zesdaagse wedstrijd rijden ze zelfs vliegende rondes en afvalkoersen in koppelkoers vorm. De koppelkoers is een spannend onderdeel zowel om te zien als te rijden maar eist wel een goed baan- en wedstrijdinzicht alsook ervaring van de renners.

Leiderskoers (ook wel: ‘Leaders Race’)

De leiderskoers is een variant van puntenkoers waar bij elke ronde punten kunnen worden gescoord: 2 punten voor de eerste die over de eindstreep rijdt en 1 punt voor de tweede. Een soortgelijk variant is de “Point a Lap” of “Tempo” waar enkel de eerste renner een punt krijgt na elke ronde. Beide vormen zorgen voor een consequent hoog tempo.

Puntenkoers

In de puntenkoers halen de eerste vier renners respectievelijk 5, 3, 2 en 1 punt bij de tussen- en eindsprints. Renners die een ronde voorsprong halen krijgen 20 punten. In de moderne puntenkoers is er meestal na elke 10 ronden een sprint op banen van 250 meter of kleiner, of elke vijf rondes op grotere banen. Onder de huidige UCI regels krijgen alle sprints dezelfde puntentelling. Onder de huidige UCI regels bij Wereldbeker en Kampioenschap wedstrijden krijgen alle sprints dezelfde puntentelling. Het is ook mogelijk om dubbele punten te geven bij de laatste en soms ook de halfweg sprint.

Scratch (ook wel: ‘Rit in Lijn’)

De scratch is de “gewone race”; de eerste renner over de streep na een bepaald aantal rondes is de winnaar. Scratch races zijn meestal vrij kort, bijvoorbeeld 20-30 ronden, maar kunnen ook langer zijn zoals bij het NK, zelfs 50 kilometer

Tempo (ook wel: ‘Point a Lap’)

Dit een puntenkoers variant waarbij de eerste renner die over de streep komt voor elke ronde één punt krijgt. Sinds 2016 is het Tempo een officieel onderdeel van UCI, WB of WK omnium wedstrijd. In de UCI regels beginnen de sprints na 5 rondes en zij die een ronde voorsprong halen krijgen (maar) 4 punten.

Snowball

Een snowball is een puntenkoers variant waarbij de winnaar van elke ronde een oplopend aantal punten krijgt, bijvoorbeeld 1 punt voor de eerste ronde, 2 punten voor de tweede ronde, 3 punten voor de derde ronde enzovoort.

Duuronderdelen

Deze onderdelen worden vooral bij kampioenschap wedstrijden gehouden. Voor de afwisseling rijden we soms varianten van deze onderdelen bij ABC wedstrijden.

Individuele Achtervolging (ook wel: ‘Individual Pursuit’)

Twee renners beginnen vanuit een staande start aan de weerskanten van de baan. Ze rijden een bepaalde afstand en proberen elkaar in te halen. Een renner die zijn tegenstander inhaalt wint. Als geen renner ingehaald wordt, wordt de winnaar op basis van tijd bepaald. Onder het huidige UCI format wordt er een kwalificatie serie gehouden en daarna rijdt de snelste gekwalificeerde renner tegen de 2e snelste voor goud en zilver. De 3e en 4e snelste rijden tegen elkaar voor brons en de 4e plaats.

Ploegenachtervolging (ook wel: ‘Team Pursuit’)

Dit is een variant van de achtervolging, meestal met vier renners per ploeg. De tijd wordt bepaald op basis van de 3e renner die over de eindstreep komt.

Sprintonderdelen

Sprint onderdelen zijn per definitie kort en explosief. Ze worden vooral in kampioenschap en sprint toernooien gereden maar kunnen ook in een duuuromnium gebruikt worden.

Vliegend Ronde of Vliegende Start (ook wel: ‘Flying Lap’ of ‘Flying 200 meter’)

De vliegende ronde of 200m wordt vaak als een kwalificatie voor een sprint wedstrijd gebruikt maar kan ook een onderdeel op zichzelf zijn. Meestal heeft de renner 2 1/2 rondes om te versnellen, daarna wordt zijn laatste ronde of de laatste 200m getimed. In de UCI omnium gaat het om een vliegende ronde (meestal 250m) maar het Velodrome Amsterdam is 200m dus vliegend 200m = vliegend ronde.

Match Sprint

Sprints worden in verschillende toernooi-formats gehouden. Een vliegende 200m wordt vaak als kwalificatie gereden. Het toernooi wordt meestal met “matches” tussen twee renners gereden. Repechage (herkansing) rondes worden vaak met drie of vier renners gereden.

Team Sprint (ook wel: ‘Olympic Sprint’)

Twee of drie renners per ploeg beginnen vanuit een staande start. De helft van de renners stelt zich op langs de balustrade (boven aan de baan), de andere helft in de lengte van de sprinterslijn, (onder aan de baan). Bij elke ploeg rijdt elke renner precies één ronde op kop en daarna omhoog. In kampioenschapsformat rijden de heren met ploegen van drie en dames met twee renners. Wisselen van kop moet heel precies uitgevoerd worden binnen een korte afstand. Wanneer de renners de regels om te wisselen overtreden, wordt de ploeg gediskwalificeerd.

Time Trial

Elke renner rijdt alleen vanuit staande start een bepaalde afstand tegen de klok. Bij kampioenschappen rijden Elite, Beloften en Junioren mannen de 1000m. De dames rijden 500m en Masters heren categorieën rijden 1000m, 750m of 500m afhankelijk van leeftijd. Waarom de Dames en Masters categorieën veel kortere afstanden rijden is een mysterie.

Keirin

Keirin is een sprint onderdeel waarin ongeveer acht renners achter een Derny of andere gangmaker beginnen. De gangmaker versnelt langzaam tot ongeveer 50km/h en met nog drie rondes te gaan verlaat hij de baan. Voor de laatste drie rondes verloopt de wedstrijd verder als een korte scratch. Keirin wordt normaal in een toernooi-format gereden met herkansing races voor de verliezers in de eerste rondes. Keirin is aanvankelijk een Japanse goksport met veel fysiek contact en valpartijen. In de laatste jaren zijn de UCI Keirin regels aangepast om het veiliger te maken en dus saaier, vinden wij.

Speciale onderdelen

Deze onderdelen worden meestal bij clubwedstrijden, voor het publiek of gewoon voor de lol gereden.

Australian Pursuit

Dit is een achtervolgingsvariant waarin meerdere renners op gelijke afstand van elkaar rondom de baan starten. Elke renner die ingehaald wordt, wordt uit de wedstrijd genomen. Dit proces verloopt totdat er maar één renner over is, of over een bepaalde afstand wanneer er maar twee renners over zijn.

Chariot Race

De chariot is een één ronde sprint van staande start met meerdere renners.

Italian Pursuit

Dit is een variant van de Team Sprint met meerdere renners, meestal zes. De regels zijn, in principe, dezelfde als Team Sprint maar Italian Pursuit werkt goed met ploegen van renners met verschillende niveau’s. De snellere renners rijden in de eerste posities en de minder snelle renners rijden in de laatste posities waar het niet nodig is om snel te kunnen starten. Een Italian Pursuit is bijvoorbeeld goed te doen met zowel dames als heren renners.

Linelop

Linelop is een Keirin variant waarin de gangmaker op de stayer lijn rijdt in plaats van op de meetlijn. Met twee of drie rondes te gaan rijdt de gangmaker naar boven (in plaats van naar beneden als in de Keirin). De snelheid van de gangmaker varieert ook meer dan bij Keirin.

Longest Lap (ook wel: ‘Marymoor Crawl’)

Dit onderdeel wordt ook wel “Marymoor Crawl” genoemd omdat het bij Marymoor Velodrome in Seattle werd uitgevonden. Na de start hebben de renners een bepaalde of onbepaalde tijd, bijvoorbeeld vijf minuten, om de eerste ronde af te leggen. Mochten ze weer over de eindstreep rijden, vallen, op de boarding leunen of een voet op de baan moeten ze uit de wedstrijd. Als de bel rinkelt sprinten de renners in de tweede ronde na de finish. Om het nog uitdagender en grappiger te maken kunnen de renners afgeleid worden met bijvoorbeeld bankbiljetten die ze van rondemissen mogen pakken… als ze het durven.

Onbekende Afstand (ook wel: ‘Unknown Distance’)

Deze is een scratch race waarin de renners niet weten hoeveel rondes ze gaan rijden. In principe is de afstand al voor de start door de jury bepaald (wat vaak erg twijfelachtig is). Een ronde voor de finish wordt aan de bel getrokken.

Wereldkampioenschappen Baanwielrennen op TV

Het WK baanwielrennen 2018 is van woensdag 28 februari tot en met zondag 4 maart live te zien op Eurosport en deels in samenvatting / deels live op NPO 1 of 3. Eurosport doet vanaf woensdag 28 februari live verslag van het WK baanwielrennen. De eerste dag is te zien op Eurosport 2, de overige dagen zijn tot en met zondag 4 maart live te zien op Eurosport 1. De NOS doet in extra uitzendingen van NOS Studio Sport verslag in de vorm van samenvattingen en op vrijdag en zondag live.

• Woensdag 28-2 vanaf 18:30 tot 20.40 uur op Eurosport 2 en vanaf 00:15 uur op NPO 1
• Donderdag 1-3 vanaf 18:30 tot 21:10 uur op Eurosport 1 en vanaf 00:15 uur op NPO 1
• Vrijdag 2-3 vanaf 18:30 tot 21:40 uur op Eurosport 1 en vanaf 20:00 uur op NPO 3
• Zaterdag 3-3 vanaf 20:00 tot 21:45 uur op Eurosport 1 en vanaf 23:25 uur op NPO 1
• Zondag 4-3 vanaf 14:30 tot 17:30 uur op Eurosport 1 en vanaf 14:30 uur op NPO 1

Baanwielrennen in Amsterdam

Baanwielrennen in Amsterdam … waar kan je nu beter doen dan bij de oudste wielervereniging van Nederland? Wil jij baanwielrennen? Of leren baanwielrennen? Of heb je al ervaring op de wielerbaan en wil jij beter worden? Kom dan naar ASC Olympia!

Wij  wielersport. Wij houden niet alleen van van baanwielrennen, maar ook van ‘gewoon’ wielrennen, mountainbiken, cyclocross en alle andere disciplines van de wielersport. Het gevoel dat je krijgt wanneer je fietst, is als een ‘natural high’. Dat gevoel willen wij delen met alle fietsliefhebbers uit Amsterdam en omstreken.

Wij zijn er voor alle wielersportliefhebbers: voor wielrenners en baanrenners, maar ook voor mountainbikers en veldrijders. We hebben een actieve groep handbikers en we zijn vooruitstrevend in het vrouwenwielrennen in Amsterdam. We bieden we het gehele jaar door mogelijkheden voor voor wielrennen op de baan. ASC Olympia is namelijk ‘een goede buur’ van het Velodrome Amsterdam, één van de weinige overdekte wielerbanen van Nederland.

We zijn er bijzonder trots op dat ASC Olympia heeft kunnen bijdragen dat Nederland aan de wereldtop staat in het baanwielrennen. De Nederlandse (baan)wielersport heeft een rijke historie waar verschillende Olympianen aan hebben mogen bijdragen. Piet van Heusden werd in 1952 wereldkampioen baanwielrennen, Carolien van Herrikhuyzen is meervoudig wereldkampioen baanwielrennen bij de Masters en ook Olympiaan Nils van ‘t Hoenderdaal is een zeer verdienstelijk baanrenner die verschillende mooie medailles heeft weten te behalen!

Allemaal Olympianen die hebben bijgedragen aan de prachtige geschiedenis van het baanwielrennen en aan de mooie toekomst die deze prachtige sport heeft.

Daar wil je toch gewoon bij horen?