Max Bulla: de enige ‘routier’ in de gele trui
Dit weekend barst de strijd om de gele trui weer los. De strijd die dit jaar officieel voor de 100e keer wordt gestreden. ‘Officieel’ omdat de gele trui voor het eerst werd uitgereikt in 1919. Voor Routiers Cycling Club – onze recreatieve renners divisie – is ‘de strijd om het geel’ iets bijzonders. Dat komt door Max Bulla; een Oostenrijkse renner, die als enige ‘routier’ in de geschiedenis van de Tour de France, in de gele trui heeft gereden.
Routiers
Routiers Cycling Club is onze recreatieve renners divisie. Routiers rijden geen wedstrijden, Routiers willen gewoon rijden. Het is het motto van Routiers: ‘Just Ride’. Samen met andere liefhebbers van de wielersport in Amsterdam en omstreken. Routiers zijn een échte Cycling Club: toegankelijk en laagdrempelig. Voor iedereen die ongeacht leeftijd of niveau, samen wil rijden. Fun in het fietsen is onze belangrijkste motivatie. Mooie routes zijn een bonus. Zo maken we wielrennen in Amsterdam steeds toegankelijker.
Touriste-routiers
Onze recreatieve renners ontlenen hun naam aan ’touriste-routiers’; het klassement amateur-wielrenners in de Tour de France tussen 1923 en 1937. In die tijd waren de renners die meededen aan de Tour de France, ingedeeld in nationale teams en ‘individuelen’ – de zogenaamde ’touriste-routiers’. De beste renners uit elk land werden ingedeeld bij de nationale teams, de semi-amateurs die mee(st)reden waren de ’touriste-routiers’.
Alleen al deze benamingen geven aan, dat het publiek in die tijd niet een heel hoge dunk had van deze glamourloze ridders op hun stalen ros. Eigenlijk werden ’touriste-routiers’ alleen toegelaten voor deelname, om de Tour de France meer ‘volume’ te geven; de helft van het aantal renners in de grote ronde van 1931 was touriste-routier.
Naast dat zij geen deel mogen uitmaken van de nationale teams, kregen touriste-routiers geen ondersteuning van de organisatie. Zij waren geheel op zichzelf aangewezen; zij moesten hun eigen reparaties uitvoeren, hun eigen eten en drinken verzorgen en ook nog eens zelf hun slaapplaats regelen. Touriste-routiers hadden bar weinig kans op een etappe overwinning of zelfs om enige furore te maken. De meeste touriste-routiers waren werkelijk een klasse minder dan de renners die waren ingedeeld in de verschillende ‘nationale teams’. Maar dat weerhield hen er niet van om mee te doen aan de Tour; meedoen was belangrijker dan winnen.
Max Bulla
Max Bulla (26 september 1905 – 1 maart 1990) was de meest succesvolle Oostenrijkse profwielrenner van zijn tijd. Hij was profrenner tussen 1926 en 1949 en in die tijd wist hij een indrukwekkend palmares op te bouwen.
De eerste overwinningen als profrenner behaalde Max Bulla tijdens het Kampioenschap van Oostenrijk in 1926 en 1927. In 1931 was hij etappewinnaar in de Ronde van Duitsland, won hij de Ronde van Zurich en boekte hij drie etappezeges in de Tour de France van 1931, waarbij hij bovendien klassementswinnaar was bij de ’touriste-routiers’. In 1933 won Max de allereerste Tour de Suisse – inclusief twee etappe overwinningen – en hij werd vijfde in de Vuelta van 1935 – waarbij hij ook nog twee etappes wist te winnen.
Max Bulla was touriste-routier tegen wil en dank. Dat kwam omdat er in zijn Oostenrijk niet genoeg wielrenners waren om een nationaal team te vormen, dat goed genoeg was om de strijd aan te gaan met de andere eliterenners, die wel uitkwamen in een nationaal team.
De enige ‘routier’ in de gele trui
Tijdens de Tour de France van 1931 wist Max al op de tweede dag de etappe – en daarmee de gele trui – te winnen. Een heel bijzondere prestatie; want Max was ’touriste-routier’.
In die tijd startten touriste-routiers 10 minuten later dan de nationale teams, zodat ze niet ‘in de weg’ zouden rijden van de profrenners. Maar die dag waren er drie ’touriste-routiers’ die zó sterk waren, dat ze alle renners wisten in te halen op de 212 kilometer lange etappe van Caen naar Dinan. Max Bulla (Oostenrijk), René Bernard (Parijs) en Adrien van Vierst (Reims) wisten die dag bovenaan het algemeen klassement te komen; Max Bulla mocht de gele trui aantrekken.
Daarmee is Max Bulla de eerste en enige ’touriste-routier’ – die in de gele trui heeft gereden in de geschiedenis van de Tour de France.
Ondanks zijn schitterende overwinning en zijn gele trui, moest Max de volgende dag, de etappe naar Brest gewoon starten tussen de andere touriste-routiers. Helaas was Max’ triomf van korte duur; hij wist zijn ’tour de force’ van de dag ervoor niet te herhalen en moest een dag later zijn gele trui alweer afstaan aan de Fransman Léon Le Galvez.
Wel won hij in die Tour nog twee etappes; de 12e en 17e. Bij de finish van de Tour in Parijs, was hij winnaar van het ’touriste-routiers’ klassement en stond hij als vijftiende in het eindklassement met een achterstand van bijna twee uur op winnaar Antonin Magne. Een bijzonder indrukwekkende prestatie, die in zijn vaderland Oostenrijk tot groot enthousiasme leidde.
Naast het feit dat Max de enige touriste-routiers is geweest die de gele trui heeft gedragen, is hij tot op de dag van vandaag, de enige Oostenrijker die dit op zijn palmares heeft mogen schrijven.
Onder de indruk
Daags na de etappe bejubelde Henri Desgrange – de organisator van de Tour de France die het niet zo op had met de ster-allures van de profrenners – de overwinning van Max in zijn column in L’Auto:
“We hadden gisteren de kans om de verrichtingen van Max Bulla van dichtbij te volgen. Deze jongen rijdt harmonieus en gebalanceerd. Hij zit mooi op zijn zadel, zonder dat zijn inspanningen de schoonheid van zijn bewegingen in de weg zitten. Hij is echt een klasse apart. Hoewel hij geen woord Frans spreekt, stralen de ogen van deze kleine Oostenrijker van vindingrijkheid, zo niet van intelligentie; hij hóeft geen Frans te spreken. Zijn nimmer aflatende hartelijkheid en zijn vrolijke uitstraling vervolmaken de prachtige verschijning van deze nieuwe drager van de gele trui.”
Desgrange was zó onder de indruk van de prestaties van Max Bulla, dat hij het mogelijk maakte dat Max in de Tour de France van 1932 kon starten in het nationale team van Duitsland.
Anschluss
Mede door de successen van Max Bulla, kwam de wielersport in Oostenrijk tot grote bloei, maar in 1938 werd alles vernietigd door de zogeheten Anschluss. Oostenrijk werd ingelijfd bij het Derde Rijk van Hitler-Duitsland. Max was fel tegen tegen de Duitse inval in 1938, die als gevolg had dat zijn vaderland Oostenrijk tot het Duitse Rijk ging behoren. Hij reageerde furieus op de nieuwe orde en weigerde onder Duitse vlag te rijden. Max leverde zijn proflicentie in.
Na de Tweede Wereldoorlog vroeg hij in het bevrijde Oostenrijk direct weer een licentie aan. Maar helaas lagen Max’ beste tijden – hij was toen al 40 jaar – ruimschoots achter hem. Hij stopte met professioneel wielrennen in 1949 nadat hij – op 44 jarige leeftijd – zesde was geworden in de 427 kilometer lange wielerwedstrijd Wenen – Graz – Wenen.
Na zijn carrière als wielrenner was Max werkzaam in de automobielhandel; hij importeerde de merken Morris en Volvo in Oostenrijk. Die liefde heeft hij schijnbaar overgedragen aan zijn zoon Michael, die klassieke Engelse auto’s importeert.
Max overleed op 1 maart 1990 en ligt begraven in Hinterbrühl, vlakbij Wenen. In 1993 werd er in de Oostenrijkse hoofdstad een straat naar Max vernoemd; de Bullagasse.
Max Bulla was een groot wielrenner en in Oostenrijk is hij nog lang niet vergeten.
Gele trui
De gele trui werd voor het eerste uitgereikt in 1919, tijdens de 11e editie van de Tour de France. De gele trui was een hersenspinsel van Henri Desgrange – organisator van de Tour . Het idee voor de gele trui, is hoogst waarschijnlijk ontstaan doordat Desgrange de sponsor van de Tour de France – de Franse krant L’Auto (waarvan hij niet geheel ontoevallig ook hoofdredacteur was) – een meer prominent aanzien wilde geven. De hoofdkleuren van L’Auto waren geel. Vanaf 1919 reed de renner die het algemeen klassement aanvoerde in de gele trui, waardoor deze renner beter herkenbaar was voor fans langs de kant.
De eerste renner de die eer had om ‘in het geel’ te rijden was Eugène Christophe. Saillant detail: hij verloor zijn gele trui in de laatste etappe, doordat Firmin Lambot (België) de leiding in het algemeen klassement overnam. De meest recente drager van het geel is Geraint Thomas – winnaar van de Tour de France 2018.
Al vanaf de dag dat de gele trui werd uitgereikt, is deze hét symbool van de Tour de France en zelfs één van de meest iconische symbolen van de wielersport. Het is de droom van veel (prof)wielrenners om ooit eens in de gele trui te mogen rijden. Henri Desgrange schreef in een van zijn columns in L’Auto: ”In juli brandde de zon op het publiek dat al uren langs de route stond om de renners aan te moedigen. De eerste koerswagens kondigden de komst van de karavaan met renners aan en de toeschouwers werden steeds enthousiaster naarmate de renners eindelijk naderden in de verte. Iedereen keek uit naar de renner in de gele trui.
Dit jaar is het honderd jaar geleden dat de gele trui voor het eerste werd uitgereikt. De droom van veel renners en het symbool van het hoogste succes in de Tour. De gele trui is één van de meest herkenbare iconen in de wielersport. De gele trui krijgt het respect en bewondering van alle renners. De meeste gele truien werden gedragen door Eddy Merckx – de onbetwistbare, grootste wielerkampioen aller tijden; hij reed in zijn indrukwekkende carrière maar liefst 111 keer in het geel!
om de honderdste verjaardag van de gele trui te vieren, zijn er dit jaar 21 verschillende en unieke gele truien. Elke etappewinnaar krijgt dit jaar een unieke gele trui – een mooi eerbetoon. Zie ook letour.fr/en/news/2019/mj-tour-de-france-anglais/1276081.
Meerijden met Routiers
Routiers zijn een échte Cycling Club: toegankelijk en laagdrempelig. Fun in het fietsen is onze belangrijkste motivatie. Mooie routes zijn een bonus. Elke zondagochtend rijden Routiers zo’n 50-75 kilometer in een social pace (25-30 km/h.) en volgens een ‘no drop policy’. Want samen uit = samen thuis. Iedereen die het wielrennen een warm hart toedraagt, kan met Routiers meerijden.
We vertrekken om 10:00 uur vanaf ASC Olympia op Sportpark Sloten. Like de Routiers Facebook pagina en volg de Routiers Twitter voor het laatste nieuws en updates.